Το κρασί στη Κύπρο

Η Κύπρος είναι μία από τις παλαιότερες χώρες παραγωγής κρασιού. Η καλλιέργεια του αμπελιού και η παραγωγή κρασιού χρονολογούνται από το 4.000 έως το 2.000 π.Χ., σύμφωνα με τις πηγές και τις αρχαιολογικές μαρτυρίες. Η λατρεία του Διόνυσου ήταν πολύ διαδεδομένη και αυτό μαρτυρείται και από τα ψηφιδωτά στην «οικία του Διόνυσου» στην κάτω Πάφο.
Η φήμη των κρασιών της Κύπρου ήταν και είναι πολύ μεγάλη. Κατά την αρχαιότητα είναι γνωστή η λατρεία της Αφροδίτης στην Πάφο καθώς και οι γιορτές που διοργανώνονταν με τη συμμετοχή πολλών επισκεπτών οι οποίοι έπιναν το «Κύπριον νάμα» - το γλυκό Κυπριακό κρασί (τον πρόδρομο της σημερινής Κουμανταρίας).
Μετά την εγκατάσταση των Ναϊτών ιπποτών στο νησί στα τέλη του 12ου αι., ένα συγκεκριμένο είδος κόκκινου γλυκού κρασιού που το χρησιμοποιούσαν και για τη Θεία Κοινωνία («Νάμα»), άρχισε να γίνεται γνωστό ως «Κουμανταρία», επειδή παραγόταν στην περιοχή όπου βρισκόταν το αρχηγείο των Ναϊτών και μετέπειτα των Ιωαννιτών ή Οσπιτάλιων (Hospitalliers) ιπποτών. Η ονομασία προήλθε από αναφορά στη μεγάλη Κομανταρία (Grand Commandarie/διοικητήριο) του κάστρου του Κολοσσίου, στο χωριό Κολόσσι (1210), 11 χιλιόμετρα δυτικά της Λεμεσού, όπου ήταν η έδρα της ανώτερης στρατιωτικής διοίκησης της Κύπρου την εποχή των ιπποτών.
Οι Ιωαννίτες έκαναν την Κουμανταρία (Commandaria) γνωστή και εκτός Κύπρου, σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι το 1352 ο πρόεδρος των οινεμπόρων του Λονδίνου σε συμπόσιο που παράθεσε προς τιμήν πέντε δυτικοευρωπαίων βασιλιάδων (Αγγλίας, Σκωτίας, Γαλλίας, Δανίας και Κύπρου), πρόσφερε στο συμπόσιο αποκλειστικά Κουμανταρία.
Ο Άγιος Γρηγόριος αναφέρει ότι ο βασιλιάς της Πορτογαλίας Ιωάννης, επέλεξε το 1490 να πάρει κλήματα - αμπέλια από την Κύπρο, λόγω της ποιότητας των σταφυλιών που παρήγαγαν και του κρασιού έβγαινε από αυτά, τα οποία μεταφύτευσε στη Μαδέρα (νησί - αποικία της Πορτογαλίας στο βόρειο Ατλαντικό ωκεανό).
Διάφοροι περιηγητές που επισκέφτηκαν την Κύπρο, ανέφεραν ότι το κρασί της είναι γλυκό και πηχτό, τόσο ώστε να τρώγεται πάνω στο ψωμί σαν μέλι. Το 1735 ο Ρώσος μοναχός και περιηγητής Βασίλειος Μπάρσκυ ανέφερε ότι η Κύπρος παράγει κρασί σε ατελείωτες ποσότητες, κυρίως ένα γλυκό και αρωματικό κρασί, την Κουμανταρία, την οποία αγοράζουν τα πλοία που καταφθάνουν στην Κύπρο για την Ενετία και άλλες δυτικές χώρες.
Μέχρι και σήμερα η γεωγραφική περιοχή της Κουμανταρίας έχει ταυτιστεί με το συγκεκριμένο κρασί, ενώ η παραγωγή της επιτρέπεται μόνο σε ορισμένα χωριά της περιοχής της Λεμεσού (Προεδρικό Διάταγμα, ΚΔΠ 214/2005). Για την παραγωγή της Κουμανταρίας χρησιμοποιούνται οι δύο κύριες ποικιλίες της Κύπρου, το «ξυνιστέρι» και το «μαύρο».
Τη σύγχρονη εποχή όλα σχεδόν τα ζητήματα που αφορούν το τρίπτυχο αμπέλι - σταφύλι - οινικά προϊόντα, ρυθμίζονται από το Συμβούλιο Αμπελοοινικών Προϊόντων (Σ.Α.Π.), το οποίο αποτελεί Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (αρμόδια αρχή της Κυπριακής Δημοκρατίας).

from: http://ct-srv2.aegean.gr/krasia/pgs.php?lng=Z3JlZWs=&sbj=6&isle=Y3lwcnVz